O LE A LE TALAFAASOLOPITO O LE AMULERA timu?

O le tala'aga o le faamalu timu e le'i amataina i se tala o faamalu timu.Nai lo lena, o le faamalu timu i aso nei sa muamua faʻaaoga e le puipuia mai le tau susu, ae o le la.E ese mai i nisi o tala i Saina anamua, o le faamalu timu na afua mai o se parasol (o le faaupuga e masani ona faʻaaogaina mo se paolo) ma o loʻo faʻamauina o loʻo faʻaaogaina i vaega e pei o Roma anamua, Eleni anamua, Aikupito anamua, Sasaʻe Tutotonu ma Initia i le amataga o le 4th seneturi BC.

I le tele o tulaga, o le paolo po o le faamalu sa masani ona faʻaaogaina e fafine i aso anamua, ae o sui o le tupu, faifeau ma isi tagata faʻaaloalogia e masani ona faʻaalia i ata anamua faʻatasi ai ma nei mea muamua i faamalu timu o aso nei.Na oʻo lava i nisi tulaga e faʻaalia e Tupu pe faʻatagaina o latou tagatānuu pe leai se faʻaoga o se faʻamalu, faʻaeʻeina lenei faʻaaloalo i luga o lana fesoasoani sili ona fiafia i ai.

1

Mai le tele o tusitala talafaasolopito, e foliga mai o le tele o le faʻaaogaina o le faamalu timu (e pei o le puipuia mai le timu) e leʻi oʻo mai i le 17th seneturi (faatasi ai ma nisi o tala mai le faaiuga o le 16th seneturi) i atunuu filifilia o Europa, ma le Italia, Farani ma le Igilisi e taʻitaʻia le ala.O fa'amalu o le 1600's na lalagaina mai le silika, lea na maua ai le fa'atapula'aina o le vai pe a fa'atusatusa i le fa'amalu o le timu o aso nei, ae o le fa'ailoga ma'oti e le'i suia mai i ulua'i mamanu fa'amaumau.E oo lava i le tuai o le 1600, peitaʻi, o faamalu timu na manatu o se oloa mo na o tamaitai iloga, ma o alii e feagai ma tauemuga pe a vaʻaia i latou.
E oo atu i le ogatotonu o le seneturi lona 18, na agai atu le faamalu timu i se mea masani i tamaitai, ae leʻi oʻo i le tagata Peretania o Jonas Hanway na faʻapipiʻiina ma ave se faamalu timu i luga o auala o Lonetona i le 1750 na amata ai ona matauina e alii.E ui sa tauemu i le taimi muamua, ae sa ave e Hanway se faamalu timu i so o se mea na ia alu i ai, ma e oo ane i le taufaaiʻuiʻuga o vaitausaga o le 1700, na avea le faamalu timu ma mea masani i tane ma fafine.O le mea moni, i le faaiʻuga o vaitausaga o le 1700 ma le amataga o le 1800, na suia ai le “Hanway” e avea ma isi igoa mo se faamalu timu.

2

E oo atu i le 1800 e oo mai i le taimi nei, o mea na faʻaaogaina e fai ai faamalu timu ua faʻaleleia, ae o loʻo tumau pea le foliga faʻavae.Ua suia ivi tafola i laupapa, ona sosoo ai lea ma le uamea, alumini ma ua fai nei le fiberglass e gaosia ai le au ma ivi, ma o ie nailoni ua togafitia i aso nei ua suia ai silika, laulaau ma fulu e sili atu le tau.
I le Ovida Umbrella, o matou faamalu timu e ave le mamanu faʻalava masani mai le 1998 ma tuʻufaʻatasia ma le sili i tekinolosi faʻaonaponei faʻaonaponei, lava ie ma mamanu-agai luma ma lanu e maua ai le tulaga maualuga, faamalu timuga lelei mo alii ma tamaitai o aso nei.Matou te faʻamoemoe e te talisapaia le matou faʻaaliga o le faamalu timu e pei ona matou fiafia e fai!

3

Punavai:
Crawford, TS Ose Talafaasolopito o le faamalu.Taplinger Publishing, 1970.
Stacey, Brenda.O Luga ma Lalo o faamalu.Alan Sutton Publishing, 1991.


Taimi meli: Iuni-13-2022